Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sosyal Yaşama Yön Veriyor
Bu
yıl 12. kez düzenlenen Uluslararası Elektronik Haberleşme Düzenleyiciler
Konferansı farklı ülkelerden gelen misafirlerin yoğun katılımıyla yapıldı.
Programın açılışında konuşan BTK Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan, bilgi ve
iletişim teknolojilerinin baş döndürücü bir hızla ilerlediğini dile getirdi.
2006
yılından bu yana geleneksel olarak düzenlenen Uluslararası Elektronik
Haberleşme Düzenleyicileri Konferansı bu yıl “Sosyal Yaşama Yön Veren
Teknolojiler: Fırsatlar ve Tehditler” temasıyla düzenlendi. Programa Tunus,
Arnavutluk, Kıbrıs, Bulgaristan, Azerbaycan, Japonya, Nijer, Litvanya, İsveç,
Moldova, Kosova, Moritanya, Özbekistan ve Hindistan gibi ülkelerden temsilciler
katıldı.
12.
kez düzenlenen “Uluslararası Elektronik Haberleşme Düzenleyiciler Konferansları”nın
sektörün güncel konularını ele almak açısından önemli olduğunu vurgulayan
Sayan, “Bu yıl, dost ve kardeş ülkelerin düzenleyici ve politika belirleyici
kuruluşları; sektörümüzün, akademinin ve sivil toplum kuruluşlarının kıymetli temsilcileri
ile birlikte, sosyal yaşama yön veren teknolojileri ele alacağız. Bu
teknolojilerin bizlere sunduğu fırsatları ve karşımıza çıkardığı tehditleri
tartışacağız” sözleriyle konuşmasına başladı.
Bilgi
ve iletişim sektöründeki olağanüstü gelişmelerin, mal ve finans piyasalarının
ülke sınırlarını aşmasını sağlayarak, dünyayı ekonomik anlamda küreselleşmeye götürdüğünü
ifade eden Sayan, “Klasik kalkınma modelleri yerini, bilgi kaynaklarını elinde
bulundurmaya dayalı farklı bir gelişme modeline bırakıyor. Kuşkusuz, bu büyük
ekonomik değişim sürecinin en önemli aktörlerinden birisi, hatta lokomotifi
olan Bilgi ve İletişim Teknolojileri sayesinde dünyada bu gün yepyeni bir yaşam
tarzı, ekonomi, sosyal-kültürel hayat ve çalışma şekli oluştu. Bilgi ve iletişim teknolojileri, bilhassa da internetin;
günlük ve sosyal hayatımızda işgal ettiği yerin artık vazgeçilmez bir
gereksinim olduğu aşikâr” şeklinde konuştu.
İnternet
ekonomisinin GSYİH içindeki payının giderek daha da arttığına dikkat çeken
Sayan, “İnternet; E-devlet uygulamaları, eğitim, ticaret, sağlık, bankacılık,
haberleşme, oyun, eğlence ve daha pek çok alanda hayatımızın içinde yer alıyor.
Yalnızca bireysel kullanımda değil, kritik altyapılarda, üretimde, sanayide,
tasarım, ar-ge ve inovasyon aşamalarının her birinde internet en önemli altyapı
olarak karşımıza çıkıyor. 7.5 milyarı geçen dünya nüfusunun 4.5 milyara yakını interneti
kullanıyor, beş yıl içinde internet kullanıcı sayısı ise iki katına ulaşacak. Mobil
telefon kullanımı dışında tüm dünyada bu kadar kısa sürede böylesine yüksek kullanım
oranına ulaşan başka bir teknolojik gelişme daha bulunmuyor” dedi.
Bilgi
ve iletişim teknolojilerindeki trafiğin ve çeşitliliğin de sürekli atış
gösterdiğini kaydeden Sayan, “ Dünyada İnternette bir dakikada, 150 milyonun
üzerinde elektronik posta gönderiliyor, 4 milyon video seyrediliyor, tek bir
arama motorunda (Google) 3,5 milyon arama yapılıyor, 350 bin yeni tweet
atılıyor, 30 milyon mesaj anlık olarak gönderiliyor, en büyük e-ticaret
sitesinde (amazon) 265 binden fazla satış yapılıyor, yüz milyonlarca insan aynı
anda sosyal medya platformlarında yer alıyor. Bu bir dakika içinde yapılanlar, her
yıl bir önceki yıla göre istikrarlı bir şekilde artıyor” dedi.
Hızla İlerleyen
Teknoloji İçin Uluslararası İş Birliği Kurulması Zorunlu
Baş
döndürücü bir hızla ilerleyen bilgi teknolojileri alanının; hükümetler,
düzenleyiciler ve uluslararası kuruluşlar arasında istişare ve işbirliği
mekanizmaları oluşturulmasını zorunlu kıldığına dikkat çeken Sayan, “Böyle bir
tablo içerisinde oluşturulacak politikalar ve yapılacak düzenlemelerin
ihtiyaçlara cevap verebilmesi, ancak bu realitenin dikkate alınması ile mümkün
olabilecektir. Önümüzdeki dönemde bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe en
öncelikli konuların; nesnelerin interneti, akıllı cihazlar, blockchain, yapay
zeka, büyük veri analizi, bulut bilişim ve siber güvenlik olacağını
öngörüyoruz. Bunların hepsi de teknik, idari, hukuki
düzenlemelerle, erişim ve altyapı teknolojilerinin sağladığı olanaklar ile yakından
ilgilidir” ifadelerini kullandı.
Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün paydaşları
olarak, bu alandaki gelişmelerin yakın markaja alınmasının elzem olduğunu
hatırlatan Sayan, “Bugün olduğu gibi bir araya geldiğimiz her platformun önemli
bir sinerji yarattığına inandığımı da belirtmek istiyorum. Özellikle mobil veri
trafiğinin hızla artması nedeniyle, mevcut 3G hatta 4G teknolojilerinde
limitler zorlanmış ve 5G için ilave band aranmaya başlanmıştır. Bu arada
teknolojik yapı da çok önemli şekilde değişmiş ve 4G teknolojileri ile “IP
Taban” kullanılmaya başlanmıştır. Böylece Mobil Bilişim Altyapısı bütünüyle
değişmiş ve IPv6’nın da kullanılması sonucu; artık tüm nesnelere “Alan Adı
vermek” ve bunlara internet ortamında ulaşmak mümkün hale gelmiştir. 5G ve
ilerisi nesillerde de bu değişimin devam edeceğini öngörüyoruz” sözleriyle
teknolojinin önemine dikkat çekti.
Nesnelerin İnterneti
Daha Fazla Hayatımıza Giriyor
İnternet
üzerinden taşınan bilginin boyutunun da büyük önem taşıdığını söyleyen Başkan
Sayan, “2017 yılı sonunda 8 milyar terabayt civarında olan dijital içerik
büyüklüğünün 2020’de 50 milyar terabayta ulaşacağı tahmin ediliyor. Günümüzde
bilişim şirketlerinin dijital evrende “Big Data” olarak adlandırılan bu büyük
veri yığının altında kalmamaları için, Bulut Bilişim çözümlerine ihtiyaçları da
giderek artıyor. Bildiğiniz gibi; haberleşme insanlar arasında gerçekleşirken,
önce makineler arasında daha sonra da “nesneler” arasında haberleşme giderek
artmaya başladı. Bu nedenle “Nesnelerin interneti” her geçen gün daha fazla
günlük hayatımıza giriyor. 2032 yılında bir bireyin bir günde 3 ila 5 bin
civarında nesne ile bağlantı kuracağı öngörülüyor. Bugün bu rakam inanılmaz
gibi görünebilir. Ancak on yıl öncesine kadar “nesnelerin interneti” kavramının
hayatımızda olmadığını dikkate aldığımızda, bugün olası bulmadığımız pek çok
durumun, yarın realite olarak karşımıza çıkmasını kaçınılmaz” bilgisini
paylaştı.
Dijital
çağın sunduğu yeniliklerin yanında pek çok sorunun da yer aldığı noktasına vurgu
yapan Başkan Sayan, “Mobil cihazların, internetin ve her ikisinin bir araya
gelmesiyle akıllı cihazların yaygınlaşması, teknolojinin gelişmesi ve kullanım
alanlarının çeşitliliğinin artması hayatımızı kolaylaştırmanın yanında bazı
güçlükleri de beraberinde getirmektedir. Bu sorunlardan en önemlilerinden
birisi de siber güvenlik konusudur. Kötü niyetli kullanımlar ve siber
saldırılar teknolojinin gelişimine paralel bir şekilde artmış, çeşitlenmiş ve yaygınlaşmıştır.
Bu saldırılar artık yalnız kişi veya şirketlerin değil devletlerin de
itibarlarını düşürme, ekonomik ve savunma zafiyetlerine neden olma gibi son
derece ciddi konulara yönelmiş durumdadır” açıklamalarında bulundu.
Siber Güvenlik Tüm
Kesimleri Yakından İlgilendiriyor
İnternet
güvenliği ve siber güvenlik konularının sadece bireyleri değil tüm kesimleri
yakından ilgilendirdiğini söyleyen Sayan, “Bu nedenle uluslararası
işbirliğinin; bu konuda hiç zaman kaybetmeden başlatılması gerektiğinin, bir
kez daha altını çizmek isterim. Bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründeki
hızlı gelişme ve değişmeler gösteriyor ki, bu alanda başarılı olabilmenin ve
geride kalmamanın yolu inovasyondan geçiyor. Biz de Türkiye’de özellikle bilgi
ve iletişim teknolojileri alanında Ar-Ge konusunu son derece önemsiyoruz. Çünkü
apaçık ortadadır ki, değişime ayak uyduran işletmeler büyümeye devam edecek,
uyduramayanlar kaybolup, gidecek. Bu gerçekten hareketle bilim, teknoloji ve
inovasyonda yazılım, donanım ve altyapı unsurlarında ithalata mahkûm olmadan,
ihtiyaç duyulan tüm kaynakların yerli ve milli üretim yoluyla tedarik
edilmesinin önemine yürekten inanıyor ve bu kapsamdaki çalışmalarımıza süratle
devam ediyoruz” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin bulunduğu coğrafyadaki barış ve istikrar için büyük adımlar
attığının altını çizen Sayan, “Bu konferansın da, burada bulunan dost ve kardeş
ülkeler arasında işbirliğine hizmet edecek büyük bir fırsat teşkil ettiğini
düşünüyorum. İki gün boyunca, sosyal hayata yön veren teknolojilerin bizlere
sunduğu fırsat ve tehditlerin tartışılacağı 12. Uluslararası Elektronik
Haberleşme Düzenleyiciler Konferansında, sektörümüzün farklı aktörlerini bir
araya getirecek oturumlardan ve her biri birbirinden değerli konuşmacıların tecrübelerinden
azami derecede istifade edeceğimize içtenlikle inanıyorum” sözleriyle
konuşmasını noktaladı.
Başkan
Sayan’ın ardından konuşan Azerbaycan Ulaştırma, Haberleşme ve Yüksek Teknoloji
Bakanlığı Bakan Yardımcısı Elmir Velizade de son günlerde makineler arası
iletişimin arttığına dikkat çekti. Yüksek teknolojili ürünlerin üretilmesinin
tüm dünyada önem arz ettiğini vurgulayan Velizade, ülkesinin bu anlamdaki
çalışmalarından bahsettiği konuşmasını organizasyonu düzenleyen BTK’ya teşekkür
ederek noktaladı.
Program
aranın ardından Düzenleme ve Teknoloji
–II Oturumu ile devam etti. Moderatörlüğünü BTK Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan’ın
üstlendiği oturuma Bulgaristan Haberleşme Düzenleme Komisyonu Başkanı Rossen
Jeliazkov,
Azerbaycan Ulaştırma,
Haberleşme ve Yüksek Teknoloji Bakanlığında Haberleşme Düzenlemeleri Dairesi
Başkanı Alyar Tamirov, Japonya İçişleri ve Haberleşme Bakanlığı, Bilgi ve
Haberleşme Bürosu’nda Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Takahiro Ueno, Nijer’in
Telekomünikasyon ve Posta Düzenleme Kurumu-ARTP Başkanı Bety Aichatou Habibou
Oumani, İsveç Posta ve Telekomünikasyon Kurumu-PTS, Uluslararası İlişkiler
Direktörü Sayın Ola Bergström de katıldı.
Dr Sayan oturumun başlangıcında, oturumun teması ile ilgili değerlendirmelere yer verdi. “Teknoloji” hepimiz için herhangi bir alanda bir yeniliği, gelişimi ifade ediyor. Hepimiz, hayatımızın her alanında son teknolojik gelişmelerden faydalanma ihtiyacı hissediyor, hayatımızı teknoloji ile kolaylaştırmaya çalışıyoruz” diyen Sayan, “Yani teknolojik gelişimler, evrensel olarak düşündüğümüzde, aslında insanların kendi ihtiyaçlarını daha kolay karşılama arayışlarının bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Bu durum ise, teknolojinin de belirli kurallara tabi olarak geliştirilmesi zorunluluğunu ortaya çıkarıyor. Bunun için ülkeler kendi ulusal düzenlemelerini yapıyor, ulusal düzenlemelerin yetersiz kaldığı alanlarda da uluslararası işbirliği yoluyla teknolojiye yön vermeye çalışıyor. Tabi bu noktada, teknolojik gelişmelerin de ulusal veya uluslararası düzenlemelere yön verdiğini de unutmamamız gerekiyor. Dolayısı ile teknolojik gelişmelerle düzenlemelerin birbirinden ayrılmaz iki unsur olduğunu söyleyebiliriz.” ifadelerine yer verdi.
Teknolojik gelişimlerin
düzenlemeden bağımsız düşünülmemesi gerektiğini vurgulayan Sayan,“Sosyal yaşama
yön veren teknolojilerin temelinde internet teknolojisi ve internet üzerinden
sunulan hizmetler yer alıyor. Bundan 10-15 sene önce “mobil telefonlar”
aklımıza ilk gelen teknolojik gelişim iken, bugün altyapıdan bağımsız olarak,
yani sabit ya da mobil internet hayatımızın vazgeçilmezleri arasında yerini aldı.
Uluslararası organizasyonların, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU),
İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu (ICANN) gibi kurumların
düzenlemeleri sayesinde internetin bugün düzenli olarak kullanılabildiğini,
bununla birlikte, bugün, internet teknolojisindeki hızlı gelişme karşısında,
kişisel veriler, suç tanımları gibi düzenleme alanlarında yaşanan sancılar da,
teknolojinin düzenlemelerin önünde gitmesinin bir sonucu olarak değerlendirilebilir”
şeklinde konuştu.